موزه سنگ یکی از موزههای استان کرمانشاه است که در محوطه تاریخی طاق بستان در شهر کرمانشاه قرار دارد.
در این موزه حدود 45 اثر سنگی مربوط به زمان ساسانیان و دوره اسلامی نگهداری میشود که در این میان 14 سرستون مربوط به دوره ساسانیان دیده میشود که برای ساخت یک کاخ تهیه شده بودند اما مورد استفاده قرار نگرفتند. بر روی سرستونها نقش ایزدبانو آناهیتا، ایزد بهرام، اهورامزدا، درخت زندگی و نیلوفر کندهکاری شدهاند. از دیگر آثار جالب توجه این موزه، نیمتنه خسروپرویز ساسانی، یک تابوت و کوزههایی مربوط به دوره ساسانی میباشد.
در این موزه ستونهایی دیده میشود که برخی از آنها از معبد آناهیتا واقع در شهر کنگاور به این مکان منتقل شدهاند.
در بخشی از این موزه، بقایای یک کاخ مربوط به دوره قاجاریه (90-1280 خورشیدی) در شهر قصرشیرین میباشد که در جنگ ایران و عراق به صورت جدی تخریب شد.
موزه سنگ کرمانشاه
موزه سنگ کرمانشاه- تصویر ایزد بهرام بر سرستون
موزه سنگ کرمانشاه- تصویر اهورامزدا بر سرستون
موزه سنگ کرمانشاه- تصویر ایزدبانو آناهیتا بر سرستون
موزه سنگ کرمانشاه- تصویر گل نیلوفر بر سرستون
موزه سنگ کرمانشاه- تصویر درخت زندگی بر سرستون
موزه سنگ کرمانشاه- پیکره خسرو پرویز ساسانی
موزه سنگ کرمانشاه- تابوت ساسانی
موزه سنگ کرمانشاه- کوزه های دوره ساسانی
متأسفانه علیرغم اهمیتی که این آثار از نظر تاریخی و فرهنگی برای کشور دارند، برای نگهداری آنها روشهای صحیح و مطمئنی وجود ندارد. این آثار به راحتی در دسترس بازدیدکنندگان بوده و در فضای باز و بدون محفظه مناسب نگهداری میشوند.
باغ پرندگان صدف یکی از جاذبههای گردشگری استان کرمانشاه است که در کمربندی شهر کرمانشاه، پشت ترمینال راه کربلا و در مجاورت پارک ارغوان قرار دارد.
این مجموعه که در سال 1390 خورشیدی به بهرهبرداری رسید، دارای مساحت 2 هکتاری است و در آن 30 هزار پرنده در قالب 130 گونه نگهداری میشود و از همین رو، یکی از بزرگترین باغهای پرندگان در خاورمیانه به شمار میرود.
در این باغ بیشتر پرندگان وارداتی هستند و از آمریکای جنوبی و آسیای
شرقی خریداری شدهاند. در این مجموعه پرندگانی همچون قوی مشکی استرالیایی،
قوی سفید، توکان (پرنده سندباد)، شترمرغ، فلامینگو، طاووس آفریقایی، قرقاول
آمریکایی، 12 گونه کامل مرغ و خروس، پرندگان شکاری، طوطی، جغد، کبوتر و …
نگهداری میشوند.
علاوه بر پرندگان متنوع، وجود صندلیهای چوبی، قارچهای بزرگ از جنس سیمان،
پلهای کابلی معلق چوبی، مسیر نیزار، آبشار، رودخانه و استخر، زیبایی و
جذابیت این مجموعه را افزون نموده است.
این باغ مجهز به پانسیون و بیمارستان تخصصی پرندگان نیز میباشد.
شهرستان محلات از شمال به قم و آشتیان و از جنوب به اصفهان و گلپایگان و از غرب به خمین و اراک و از شرق به دلیجان محدود است.
برای رسیدن به این آبگرم از طریق جاده دلیجان - محلات و جاده اصلی قم - اصفهان (از طریق جاده دودهک - خورهه) امکان پذیر است.
جاذبههای گردشگری محلات / محوطه تاریخی و باستانی خورهه / آتشکده آتشکوه نیمور محلات / پل تاریخی باقرآباد محلات / غار یکه چاه /
استفاده از چشمههای آب گرم معدنی محلات سابقه باستانی داشته و میتوان تاریخ استفاده از آن را با آثار باستانی خورهه در یک جهت پنداشت. چشمههای آبگرم محلات از شهرت زیادی در استان مرکزی و همچنین سراسر ایران برخوردار است.
چشمههای آبگرم محلات شامل 6 چشمه به نامهای شفا، دنبه، سلیمانیه، سودا (بختیاری)، حکیم و روماتیسم است. تمام چشمهها به جز چشمه حکیم که دمای کمتری نسبت به سایر چشمهها دارد از سایر چشمهها برای اهداف بالنئولوژیکی استفاده میشود.
استحمام در چشمههای شفابخش اثرات زیادی بر سلامت فیزیکی، ذهنی و روانی انسان داشته و علاوه بر فراهم کردن عناصر گرانبها برای بدن، نوشیدن و استحمام در این چشمهها تسکینبخش است.
بنا به خاصیت آبدرمانی چشمه، در سال 1350 تاسیساتی بر فراز کوه و در محل مظهر چشمه ساخته شده است. این مجتمع دارای دو مجموعه زنانه و مردانه است که هر یک دارای استخر شنا، وان و دوشهای انفرادی میباشند.
آب این چشمه از ترکیب آبهای سولفاته و کلسیک و از دسته آبهای هیپورترمال است و در درمان بیماریهای کبدی، صفراوی، کلیوی و دستگاه گوارش و بویژه بیماریهای رماتیسمی استخوانی و پوستی بسیار مؤثر است.
یکی دیگر از مواهب طبیعی موجود در ترکیبات معدنی این آب گرم، گاز رادون است که موجب درمان انواع بیماریهای ریوی میشود. طبق نظر کارشناسان سازمان انرژی اتمی کشور گاز رادون فقط در این محل درصد قابل توجهی دارد.
چشمه آبگرم محلات از نوع آبهاى گرم عمقى است که بیشتر از بخار خمیره سنگهاى سوزان درون پوسته زمین به وجود مىآید و به سطح زمین مىرسد.
عمق این نوع آبهاى گرم گاهى به 20 هزار متر و گرماى آنها متناسب با عمق و سرعت بالا آمدن، گاهى به ۱۰۰ درجه سانتىگراد هم مىرسد.
چشمه آبگرم محلات از دیرباز مورد توجه سیاحان بوده و همه ساله هزاران نفر از راههاى دور یا نزدیک به منظور درمان امراض پوستى و استخوانى به آن مراجعه مىکنند.
درجه حرارت آب این چشمه ۵۰ درجه سانتىگراد است و افرادى که به بیمارى ریوى و قلبى مبتلا هستند نباید از آب این چشمه استفاده کنند. دوره استفاده از آبگرم محلات در فصل بهار و به ویژه تابستان است.
در این مکان تعداد زیادى مسافرخانه، حمام خصوصى، مهمانپذیر که سالانه میزبان جمعیت کثیری از گردشگران است قرار دارد. همچنین یک واحد مهمانسراى جهانگردى وجود دارد که از امکانات رفاهى مناسب برخوردار مىباشند.
چشمه حکیم محلات (آب حکیم)
چشمه حکیم در حدود یک کیلومترى جنوب شرقى چشمه شفا واقع شده است. مظهر این چشمه در دو نقطه همجوار یکدیگر است و اطراف آنها با سنگ چینى به دو حوض محصور تبدیل شده است.
از یکى از حوضها زنان و از حوض دیگر مردان استفاده مىکنند. به طور کلى منشاء آبهاى معدنى سلیمانى و حکیم در ردیف آبهاى معدنى سولفاته کلسیک خیلى گرم است و منشاء عمیق زیرزمینى دارند.
چشمههاى معدنى آب گرم ناحیه محلات از نظر ترکیبات شیمیایى به چشمههاى معدنى سولفاته کلسیک بان یردوبیگور فرانسه شبیه است.
گرمى و مقدار قابل ملاحظه کلسیم آنها خواص آرامبخش، مدر، ملین و ضد مسمومیت دارد.
چشمه آب شفا محلات
این چشمه آب گرم در بالاى تپه مجاور سرچشمه محلات در محلى نزدیک تخته سنگهاى سخت از دهانه چاهى خارج مىشود و به حمامهاى اطراف آن هدایت مىگردد.
در گذشته، از این دهانه مقدار کمى آب خارج مىشد و مظهر اصلى چشمه در حدود ۱۰۰ مترى غرب آن بود، ولى در اثر زلزله، مظهر اصلى چشمه تقریباً خشک شده و قسمت عمده آب از مظهر فعلى آن جارى است.
دهانه مظهر با درf آهنى پوشانیده شده و در یک چهار دیوارى محفوظ گردیده است. مقدار آب این چشمه در حدود ۱۲ لیتر در ثانیه است.
علاوه بر آب حکیم، آب سلیمانی و آب شفا، آب رماتیسم، آب دنبه و گبری هم وجود دارد که این چشمه ها بایکدیکر فاصله چندانی ندارند.
معاون میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان مرکزی گفت: قنات ابراهیمآباد اراک در فهرست ثبت جهانی قرار گرفته است.
علیرضا عزیزی اظهار داشت: قنات ابراهیمآباد یکی از قناتهای استان مرکزی و ایران است، این قنات در 35 کیلومتری شهر اراک و در کنار جاده ارتباطی اراک به قم واقع شده و در حدود 100 هکتار از اراضی زراعی و باغات روستای ابراهیمآباد را مشروب میسازد.
وی تصریح کرد: منبع تغذیه قنات کوههای هفتاد قله هستند، قنات ابراهیمآباد به طول 11 کیلومتر و به صورت یک رشته شرقی- غربی است.
معاون میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان مرکزی با اشاره به ساختار قنات گفت: این قنات شامل رشته اصلی و دو رشته فرعی است که در محل رشته رونا و قوشد خوانده میشوند.
مهندس عزیزی بیان داشت: 311 میله چاه از شاخه اصلی، از سرزا مادر چاه تا مظهر قنات در داخل آبادی قابل شمارش است، در فاصله دو هزار و 800 متری از سرزا، رشتهای به نام رشته رونا در محلی که اهالی آن را دواژد میخوانند به رشته اصلی میپیوندد.
وی افزود: این رشته که در محل به نام رشته رونا یا دماغه رانها خوانده میشود و از دماغه خونیها (کوهی کوچک در ابتدای چکاب در منطقه هفتاد قله) سرچشمه میگیرد، بنا بر اظهار محلیان آب کم ولی خنکی دارد که به آب قنات ابراهیمآباد اضافه میشود، و در مجموع میله چاههای این رشته از 15 حلقه تجاوز نمیکند.
معاون میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان مرکزی با بیان اینکه رشته دیگر رشته موسوم به رشته قوشد به واسطه آن که از کوه قوشد در شمال قنات تغذیه میشود، به این نام خوانده میشود، گفت: این رشته 22 میله چاه دارد که در کنار دو رشته یاد شده که در بالا بردن و تقویت آب رشته اصلی مؤثرند واقع شده، البته رشته فرعی کوچکی نیز برای افزایش آبدهی ایجاد شده که تعداد چاههای آن از هفت حلقه تجاوز نمیکند.
عزیزی ادامه داد: با استناد به مطالعات تاریخی و باستان شناسی و پیوند زدن قنات ابراهیمآباد با تاریخ روستای ابراهیمآباد و محوطه باستانی ابراهیمآباد کهنه، حداقل میتوان سده پنجم و ششم هجری قمری را به عنوان قدیمیترین تاریخ برای قناتآباد پیشنهاد داد.
به گفته وی سیستم و مدار چرخش و شیوه سنتی بهرهبرداری از آب و آداب و رسوم مرتبط با لایروبی از جمله مراسم روهنگ انداختن این قنات را جدای از قدمت و کهنگی، از حیث مطالعات مردم شناسی مورد توجه قرار میدهد.
معاون میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان مرکزی اظهار داشت: قنات ابراهیمآباد به شماره 31150 در 93.9.12 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است