قنات ابراهیم‌آباد اراک در فهرست ثبت جهانی قرار گرفته است

معاون میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان مرکزی گفت: قنات ابراهیم‌آباد اراک در فهرست ثبت جهانی قرار گرفته است.

علیرضا عزیزی اظهار داشت: قنات ابراهیم‌آباد یکی از قنات‌های استان مرکزی و ایران است، این قنات در 35 کیلومتری شهر اراک و در کنار جاده ارتباطی اراک به قم واقع شده و در حدود 100 هکتار از اراضی زراعی و باغات روستای ابراهیم‌آباد را مشروب می‌سازد.

وی تصریح کرد: منبع تغذیه قنات کوه‌های هفتاد قله هستند، قنات ابراهیم‌آباد به طول 11 کیلومتر و به صورت یک رشته شرقی- غربی است.

معاون میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان مرکزی با اشاره به ساختار قنات گفت: این قنات شامل رشته اصلی و دو رشته فرعی است که در محل رشته رونا و قوشد خوانده می‌شوند.

مهندس عزیزی بیان داشت: 311 میله چاه از شاخه اصلی، از سرزا مادر چاه تا مظهر قنات در داخل آبادی قابل شمارش است، در فاصله دو هزار و 800 متری از سرزا، رشته‌ای به نام رشته رونا در محلی که اهالی آن را دواژد می‌خوانند به رشته اصلی می‌پیوندد.

وی افزود: این رشته که در محل به نام رشته رونا یا دماغه ران‌ها خوانده می‌شود و از دماغه خونی‌ها (کوهی کوچک در ابتدای چکاب در منطقه هفتاد قله) سرچشمه می‌گیرد، بنا بر اظهار محلیان آب کم ولی خنکی دارد که به آب قنات ابراهیم‌آباد اضافه می‌شود، و در مجموع میله چاه‌های این رشته از 15 حلقه تجاوز نمی‌کند.

معاون میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان مرکزی با بیان اینکه رشته دیگر رشته موسوم به رشته قوشد به واسطه آن که از کوه قوشد در شمال قنات تغذیه می‌شود، به این نام خوانده می‌شود، گفت: این رشته 22 میله چاه دارد که در کنار دو رشته یاد شده که در بالا بردن و تقویت آب رشته اصلی مؤثرند واقع شده، البته رشته فرعی کوچکی نیز برای افزایش آبدهی ایجاد شده که تعداد چاه‌های آن از هفت حلقه تجاوز نمی‌کند.

عزیزی ادامه داد: با استناد به مطالعات تاریخی و باستان شناسی و پیوند زدن قنات ابراهیم‌آباد با تاریخ روستای ابراهیم‌آباد و محوطه باستانی ابراهیم‌آباد کهنه، حداقل می‌توان سده پنجم و ششم هجری قمری را به عنوان قدیمی‌ترین تاریخ برای قنات‌آباد پیشنهاد داد.

به گفته وی سیستم و مدار چرخش و شیوه سنتی بهره‌برداری از آب و آداب و رسوم مرتبط با لایروبی از جمله مراسم روهنگ انداختن این قنات را جدای از قدمت و کهنگی، از حیث مطالعات مردم شناسی مورد توجه قرار می‌دهد.

معاون میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان مرکزی اظهار داشت: قنات ابراهیم‌آباد به شماره 31150 در 93.9.12 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است