چشمه بلاغ حک

چشمه بلاغ حک یکی از چشمه‌های استان مرکزی است که در 7 کیلومتری شمال غرب شازند در دامنه جنوبی کوه راسوند و در مجاورت کوه بلاغ واقع شده است.

با توجه میزان نزولات جوی و ذوب برف‌ها، میزان نوسان سالیانه این چشمه بسیار زیاد است به طوری که میزان آبدهی فروردین ماه این چشمه نسبت به شهریور ماه بسیار تفاوت دارد چون میزان ریزش‌های جوی و ذوب برف‌ها در فروردین ماه به بیشترین میزان خود می‌رسد و با توجه به شکاف‌های بزرگ و زیاد کوه راسوند، این اختلاف آبدهی چشمگیر است اما به طور متوسط میزان آبدهی این چشمه نزدیک به 300 لیتر در ثانیه است.

این چشمه از نوع کارستیکی است و از نظر کیفیت آب، جزو چشمه‌های مطلوب و مناسب به شمار می‌رود.

از آب این چشمه برای آبیاری زمین‌های کشاورزی روستاهای حک بالا، حک پایین و تحت محل استفاده می‌شود.

چشمه بلاغ حک از مکان‌های اسطوره‌ای ایران است و با نام چشمه آب معدنی کیخسرو نیز نامیده می‌شود. بر اساس کتاب شاهنامه فردوسی، کیخسرو (پسر سیاوش و فرنگیس) به عنوان پادشاهی عادل و دادگر در ایران زمین مطرح بوده است. وی پس از شصت سال پادشاهی، از بیم افتادن در خودپرستی، تاج و تخت را به لهراسب واگذار می‌کند. کیخسرو قبل از مرگ بدن خود را در این چشمه شستشو داده و سپس به درون غار (غار کیخسرو) رفته و هرگز بازنگشته است.

روستای دربند

روستای دربند در 7 کیلومتری جنوب غرب آستارا و یکی از زیباترین روستاهای شهرستان آستارا است. دربند با 86 خانوار و 372 نفر جمعیت از توابع دهستان ویرمونی است. این روستا با داشتن یک موقعیت استثنایی که هم به تالاب استیل اشراف دارد و هم مشرف به کوهپایه های سرسبز رشته کوه های تالش و مزارع وسیع برنج است.

بیشترین شهرت دربند به دلیل وجود تالاب زیبای استیل است که این منطقه را تبدیل به یکی از مکان های ثابت پیک نیک و به ویژه گذراندن روز طبیعت یا سیزده بدر کرده است. آب و هوای مناسب و داشتن مناظر زیبا در کنار تالاب باعث احداث ویلا های متعدد در سال های اخیر شده است.دربند دارای برق، لوله کشی گاز و آب، تلفن، مدرسه ،نانوایی، خانه بهداشت بوده و مجتمع 20 هکتاری کشاورزی که زیر مجموعه دانشگاه آزاد اسلامی واحد آستارا است به همراه هتل بین المللی 5 ستاره اسپیناس در این روستا قرار دارد. تنها اثر باستانی باقی مانده در دربند گورستان آن است که قدمت تاریخی دارد. آستارایی های قدیمی اعتقاد دارند که در کوه دربند مار های بزرگی وجود دارد که در کنار گنج های طلا خوابیده و لانه کرده اند.

آرامگاه شیخ احمد جامی

آرامگاه شیخ احمد جامی یکی از جاذبه‌های گردشگری استان خراسان رضوی است که در حاشیه شمال غربی شهرستان تربت جام در کنار مقبره و مسجد خواجه عزیزالله در محله‌ای که سعدآباد خوانده می‌شود، قرار دارد.

این بقعه در واقع یک مجموعه است که از بخش‌های مختلفی چون مقبره شیخ احمد، ایوان، گنبدخانه، مسجد کرمانی، گنبد سفید، مسجد عتیق، مدرسه امیر جلال‌الدین فیروزشاهی و مسجد جامع نو تشکیل شده است. البته الحاقات دیگری در این مجموعه وجود دارد که در دوره‌های مختلف به وجود آمده‌اند مانند آب‌انبار، مسجد زیرزمینی و قبور مجاور مزار.

در قسمت شرقی مجموعه، ورودی واقع شده و به گونه‌ایست که نظر انسان را به خود جلب می‌کند. معماری این بخش شامل پیش‌طاق ورودی، آستانه درگاه با درِ چوبی و طاق‌های دو اشکوبه به طرفین است. درِ چوبی قدیمی مجموعه آراسته به کتیبه‌های کوفی است که به دلیل محو شدن بیشتر قسمت‌های آن، قابل خواندن نیست اما ظاهر آن نشان از قدمت این اثر دارد.

به طور کلی، ورودی از قسمت‌های قدیمی مجموعه به شمار رفته و مربوط به قرن هشتم هجری قمری می‌باشد.

بخش ورودی مجموعه آرامگاه که از خشت ساخته شده، در ابتدا هیچ‌گونه تزئیناتی را شامل نمی‌شده است و در دوره ایلخانی نمای مجموعه با گچ سفید شده و در دوره‌های بعد با استفاده از گچبری‌های زیبا و استفاده از رنگ قرمز، ورودی مجموعه را آراسته‌اند.

آنچه که از همه بیشتر در محوطه جلب نظر می‌کند، مرقد شیخ احمد است که نزدیک به ایوان مرتفع مزار در فضای باز به صورت باشکوهی قرار دارد. آرامگاه با مصالح آجر و گچ و به شیوه‌ای خاص از سطح محوطه بالا آمده است. مزار دارای دو سنگ به صورت افراشته است که اولی لوح اصلی است که بالای سر قرار گرفته و دارای تزئیناتی همچون گل، برگ و آرایه‌های گیاهی است و دومی در پایین مزار است که در طرفین آراسته به کتیبه است. از درون سنگ قبر شیخ، درخت کهنسالی به صورت خودرو با شاخه‌های فراوان روییده است. با این که ریشه‌های درخت در حال تخریب گور هستند اما نوادگان شیخ می‌گویند از احمد جامی روایتی دارند که هیچ‌گاه این درخت را قطع نکنند. زائرین تربت شیخ نیز اعتقاد خاصی به این درخت دارند. درخت رمز زندگی، باروری، فناناپذیری، واقعیت مطلق و سرچشمه آب حیات است. درخت تمثیلی است از تمرکز (ناف جهان) از این رو اعتقاد رویش درخت بر این مزار کنایه از جاودانگی یاد و خاطره شخصیت مدفون می‌باشد. درباره این نوع درخت پسته که بومی تربت جام می‌باشد اعتقاد بر این است که بر سر مقابر و مزارهای آزادگان مسلمان ایرانی و اکابر (بزرگان) می‌روید. همچنین مردم نواحی شرق خراسان در مورد درختان روییده بر مزارها بر این باورند که آن‌ها از ناف دفن‌شدگان روییده‌اند. محجری از سنگ مرمر اطراف مزار را محصور نموده و18 پایه از سنگ مرمر سیاه در بین آن، زیبایی خاصی به محجر داده است. بر اطراف این قسمت در طول اعصار و قرون، دست‌نوشته‌ها و یادگاری‌هایی از مسافران و زائران مطاف اهل دل بر جای مانده است.

ایوان باشکوه مزار با ارتفاع تقریبی 27 متر، از دیدگاه هنری و تزئینات، برای هر بیننده‌ای تحسین برانگیز است. این بخش در برابر گنبدخانه به عنوان نقطه مرکزی این مکان قرار گرفته و از صلابت خاصی برخوردار است. گویا در گذشته معماری ایوان مشهور به «طاق درب» بوده است.

ارتفاع پلان حاکی از آن است که شالوده اصلی ایوان، در نیمه اول قرن هشتم هجری قمری و با اصول شیوه آذری به صورت سایر ایوان‌های این دوره اندکی متمایز ساخته شده و در سال 720 هجری قمری به اتمام رسیده است. برخی از باستان‌شناسان، طرح و نقشه اصلی ایوان را مشابه با سردرهای مساجد دوره ایلخانی می‌دانند که دو مناره بر فراز آن قرار دارد و در نخستین نگاه معماری، این ایوان تداعی‌کننده مساجد جامع یزد و اشترجان است. به دلیل این که طرح بنا از معماری متداول دوره ایلخانی تبعیت نکرده است، ارتفاع سردر چند متر پایین‌تر از اندازه رایج با شیوه معماری دوران ایلخانی ساخته شده و به جای دو مناره مرتفع، دو گلدسته کوتاه قرار گرفته است. بر اساس مطالعات صورت گرفته، هسته اصلی ایوان از خشت و گِل که از اصلی‌ترین مصالح دوره ایلخانی است، ساخته شده است. بانی این ایوان رفیع، شمس‌الدین مطهر بن شهاب‌الدین اسمعیل بن قطب‌الدین محمد بن شمس‌الدین مطهر بن احمد جامی بوده است.

ایوان در طول دوره خود، تغییرات اندکی را در بخش تزئینات متحمل شده است. اِزاره‌ها از کاشی‌های کوچک رنگی به صورت خشت‌های شش‌گوش و مثلث به اشکال متنوع استفاده شده است. در کنار پِی‌ها و کف‌ها، کاشی معرق به رنگ‌های لاجوردی، سفید و نقره‌ای استفاده شده که مربوط به دوره تیموری می‌باشد. کاشی‌های معرق که تمام نمای ایوان (از اسپر و پیشانی تا زیر قوس) را فراگرفته و با نقوش هندسی، حیوانی، گیاهی و کتیبه‌های ثلث به رنگ‌های سفید، آبی، فیروزه‌ای، لاجوردی، سبز روشن و قهوه‌ای پوشش داده شده است، متعلق به دوره صفویه می‌باشد.

از دیگر تزئینات موجود در ایوان، نقش دو اژدها در مقابل هم است که در لچکی سردرِ ایوان این مجموعه دیده می‌شود و در انتهای دو اسلیمی پیچ‌دار، با دهانی گشوده قرار گرفته‌اند. لازم به ذکر است که نقش اژدها در دوره مغول به مفهوم چینی و بودایی خویش، بیشترین نفوذ را در تزئینات داشته است.

کتیبه‌ها در ایوان به خط ثلث ترکیبی و تزئینی و با دانگ جلی نوشته شده که سوره الملک بر آن نقش بسته است.

در طرفین ایوان، دو محراب کوچک ایجاد شده که محراب سمت راست با گچبری‌های زیبا تزئین یافته و یادگار دوره ایلخانی است. محراب سمت چپ فاقد گچکاری بوده و مصالح نمای آن از بین رفته است.

در سال 633 هجری قمری (در ابتدای ظهور شیوه آذری)، بر روی شالوده‌های خانقاهی که خود شیخ ساخته بود، گنبدخانه ایجاد شد. این بنا که در امتداد ایوان و در منتهی‌الیه طولی فضای داخلی آن قرار دارد، در گذشته به صورت منفرد بوده اما امروزه از چهار طرف محاصره شده و نمایی به بیرون ندارد. ساختار گنبدخانه شامل چهار سه کنج، دو اتاق کوچک و چهار طاق‌نمای هشت‌ضلعی است و دارای سه ورودی از شمال، جنوب و شرق می‌باشد.

ساخت بنای گنبدخانه ابتدا توسط ملک رکن‌الدین کرت انجام می‌گیرد اما مدتی بعد به صورت نیمه تمام رها می‌شود تا این که در زمان ابوالحسن محمد کرت، ساخت این بنا مجدد ادامه می‌یابد. مصالحی که در ساخت گنبدخانه استفاده شده، از خشت بوده اما مهم‌ترین مصالح، در قسمت کاشی‌کاری استفاده شده که روی دیوارها نقش بسته است. همچنین جنس اِزاره‌ها از ملات گچ و خاک سفت می‌باشد.

با این که تزئینات داخل گنبدخانه، دارای کاشی‌کاری‌های نفیسی بوده، اما این نمونه‌ها کاملاً در گنبدخانه از بین رفته و با پوشش‌های گچی پوشیده شده است. بر روی پوشش گچی نیز خطوط فراوانی به عنوان یادگاری نوشته شده است.

در دیوار جنوبی گنبدخانه، در دو دایره سوره اخلاص به قلم زیبای ثلث به روش بدیعی رسم شده است. دایره مزبور شامل یک هشت‌ضلعی است و نقش ستاره ایرانی در میان آن ایجاد گردیده است. از دیگر تزئینات بنای گنبدخانه، شمسه‌هایی است که به صورت منفرد در قاب‌های چهارضلعی و با فرم نقش‌های پرکننده قرار گرفته‌اند. در حاشیه عمودی این عناصر تزئینی، نقوش هندسی لوزی شکل پدید آمده که این اشکال بر روی هم قرار گرفته و با رنگ‌های متنوع، جلوه خاصی به گنبد داده است. از دیگر نقاشی‌های گنبدخانه، نقش گلدانی پر از گل است که بر بالای آن نقش محرابی شکل ایجاده شده و در میان قابی مربعی مشاهده می‌شود. بر روی این قاب تعدادی دست‌نوشته و یادگاری در نقاطی که نقاشی نشده، نوشته شده است. بخش دیگر تزئینات گنبدخانه، به رسمی‌بندی سقف اختصاص دارد که نمای میانی از یک ستاره کوچک شروع شده و اطراف آن نیز ستار‌ه‌های شش‌ضلعی به صورت برجسته ایجاد گردیده است.

اگرچه در دوره‌های مختلف در تزئینات بنای گنبدخانه تغییراتی ایجاد شد اما در ساختار آن تا عصر حاضر هیچ تغییری مشاهده نشده است.

در ضلع شمال غربی گنبدخانه، مسجدی واقع شده که به «گنبد سفید» معروف است و از آن به نام‌هایی چون «مسجد رواق» یا «مسجد سردر» یاد شده است. این بنا در سال 633 هجری قمری توسط سلطان سنجر سلجوقی ساخته و در سال 703 هجری قمری توسط ملک غیاث‌الدین محمد کرت با اضافاتی توسعه داده شد.

درگاه ورودی گنبد سفید در مجاورت گنبدخانه قرار دارد. زیر بنای داخلی بنا به طور تقریبی، 64 متر را دربر گرفته و شامل دو شاه‌نشین است که هر دو با مقرنس‌کاری منحصر به فرد، خودنمایی می‌کنند. مصالح مورد استفاده برای ساخت گنبد سفید، خشت و آجر و برای ایجاد مقرنس‌ها نیز از گچ سفید به نحو مطلوبی استفاده شده است. در نمای مسجد از کاشی‌ با تلفیق آجر که نمایی هندسی دارد، استفاده شده است. همچنین در نمای گنبد سفید، آجرهای لعاب‌دار کار شده که در میان نمای آجری خودنمایی می‌کند. کف مسجد با آجرهای 25×25 سانتی‌متر پوشانده شده است.

در مسجد گنبد سفید، قبر ملک غیاث‌الدین محمد کرت و نیز آرامگاه شیخ شهاب‌الدین اسماعیل واقع شده است.

در ضلع جنوب گنبدخانه، فضایی وجود دارد که به نام «مسجد عتیق» خوانده می‌شود و احتمال داده می‌شود که در گذشت مسجد جامع بوده باشد. فضای معماری مسجد 484 مترمربع بوده و شامل شبستان با جرزهای آجری است که مشتمل بر 5 رواق است.

استفاده از آجر که از خصوصیات شیوه آذری است، در این بنا به وفور مشاهده می‌شود به طوری که در این بنا در نماهای داخل نیز بافت آجر نمایان است. در ساخت کتیبه‌ها نیز از گچ استفاده شده به طوری که نمای آن با تزئینات فراوان آغشته شده است. از مصالح دیگر که در ساخت این مسجد به کار رفته، می‌توان به کاشی‌های رنگی اشاره کرد که بیشتر در زیر طاق‌ها استفاده شده است.

از باشکوه‌ترین فضاها در مجموعه شیخ احمد جامی، «مسجد کرمانی» می‌باشد که نام خود را از سازنده بنا گرفته است. این مسجد که در ضلع جنوب شرقی مجموعه (سمت چپ ایوان) واقع شده، شاهکاری به یاد ماندنی در هنر معماری دوره اسلامی به شمار می‌رود. این بنا به طور کلی شامل شاه‌نشین‌هایی در میان هر ضلع بنا، چهار فضای کوچک به عنوان چله‌خانه در جرز قطور آن و محل‌هایی برای عبادت انفرادی و اعتکاف در اضلاع شرقی و غربی می‌باشد.

در ورودی مسجد کرمانی، ایوانچه‌ای دیده می‌شود که پوشش آن با مقرنس آراسته و سطح مقرنس‌ها با نقاشی‌هایی به اشکال گل و بوته بسیار ظریف و هنرمندانه پوشیده شده است. در ورودی مسجد، درِ چوبی با قدمت معاصر قرار داده شده است.

در قسمت فوقانی سطوح دیواره‌های این مسجد، کتیبه‌ای به قلم ثلث مزین به سوره «یس» دیده می‌شود. سقف مسجد را گنبدی بزرگ به صورت روزنه‌دار پوشانده تا سقف نمای زیبایی به خود بگیرد.

وجود عناصر تزئینی در مسجد، حکایت از این دارد که مسجد مربوط به نیمه دوم سده هشتم می‌باشد. همچنین گلبک که در خصوص قیام مردم هرات علیه فخرالدین بررسی‌های انجام داده، به ساخت مسجد در این دوره اشاره نموده است.

*لازم به ذکر است که شیخ احمد جامی (یا جام) که نام کامل وی احمد ابن ابوالحسن جامی نامقی ترشیزی می‌باشد، از عارفان، شعرا و موسیقی‌دانان مشهور قرن پنجم و ششم هجری قمری بوده است.

وی در سال 440 هجری قمری در روستای نامق از توابع ترشیز (کاشمر فعلی) به دنیا آمد و در سن 95 سالگی در تربت جام درگذشت. شیخ احمد در سن 22 سالگی دچار تحول روحی شده و به عرفان روی می‌آورد. وی در این دوران از مردم کناره گرفته و 18 سال در ارتفاعات نامق و کوهستان بزد، گوشه عزلت اختیار می‌کند و به مطالعه قرآن و تفاسیر و تحقیق در حال عرفا می‌پردازد تا این که به خدمت حضرت خضر(ع) مشرف می‌شود. ایشان در سن 40 سالگی به تعلیم، ارشاد، گفتار و نگارش رساله و کتاب مشغول می‌شود و در سفرهایی که به نقاط مختلف می‌رود، در میان طبقات مردم از جمله برخی حکمرانان و زمامداران سیاسی نفوذ بدست آورده و مردمان گرد او جمع می‌شوند.

جاذبه های گردشگری تفرش

آرامگاه بی بی ستین:بنای اصلی متعلق به قرن ششم هجری است.در سابق مردان حق ورود به این بقعه را نداشتند.اثر قابل توجه بنا دارای مذهب و تصاویر گل و بوته به تاریخ 1207 هجری قمری بوده که در حال حاضر از آن خبری نیست.

امام زاده محمد:امامزاده محمد تفرش که جد مقام معظم رهبری است و به دست خلفای عباسی در تفرش به شهادت رسیده است .

بنابر نقل و قول ها ،قبل از ایشان ،کسی در تفرش به شهادت نرسیده است.

آرامگاه پروفسور حسابی:تفرش شهر مردان بزرگ و اهل دانش است. دکتر محمود حسابی که از نوابغ ایران زمین و نابغه بزرگ جهان علم و اندیشه است از اهالی تفرش بود، آرامگاه این مرد بزرگ در تفرش قرار دارد. امروز آرامگاه وی در تفرش محل تجمع مراسم مذهبی و رسمی است.اکنون مقبره دکتر محمود حسابی در این شهر مفاخر پرور به محلی برای تجمع سالانه علم دوستان تبدیل شده و در کنار این مقبره بنای یک مرکز فرهنگی در حال احداث است.این مقبره هر ساله مورد بازدید هزاران گردشگر اعم از علم دوستان، شاگردان و گردشگزان عادی قرار می گیرد و در ایام نوروز بیش از سایر زمان ها مورد توجه است.

درختان کهنسال:درختان کهنسال چنار در جای جای تفرش وجود دارند که عمر آنها بعضا به هزار سال می رسد. این درختان معمولا در کنار مکان ها و بناهای تاریخی واقع شده اند.بزرگترین چنار در کنار «مسجد جامع شش ناو» و دیگری در روستای «دینه گرد» یا «دینیجرد» در کنار بقعه عزیز پیغمبر(ص) قرار دارد که 9 متر محیط و 8.2 متر قطر دارد.

بزرگترین درخت گردو با محیط شش متر و قطر 9.1 متر در روستای تراران بالا (دلارام) قرار دارد. این درخت دارای پنج شاخه اصلی است که هر یک خود به اندازه یک درخت تنومند است و سالانه 15 هزار عدد گردو می دهد، در صورتی که یک درخت بزرگ گردو در سال حداکثر سه هزار عدد گردو محصول می دهد.

درخت چنار وقف محله هم بامحیط هفت متر و ارتفاع 13 متر در کنار مسجد تاریخی وقف محله قراردارد و جزو جاذبه های این شهر و اطراف آن است که سالانه گردشگران وط بیعت دوستان زیادی را به سمت خود می خواند.

آب انبار بلور:آب انبار بلور در محله فم تفرش اثری به جای مانده از دوره قاجار است. آب انبار بلور در کوچه بلور محله فم تفرش واقع شده است. این بنا در نزدیکی تکیه زاغرم قرار دارد. این بنا برای تامین آب اهالی محله بخصوص در تابستان بوده است.

سردر و راه پله پاشیر آب انبار در ضلع شمال شرقی بنا تعبیه شده است و در حد وسط هر یک از اضلاع غرب و شرق یک بادگیر بنا شده است و به جهت جلوگیری از ورود حیوانات و افراد متفرقه به محوطه آب انبار در سه سمت بام بنای فوق دیواری خشتی و گلی بنا شده است. 12 ستون، 18 جرز، 20 گنبد و همچنین دو غلام گردش مخصوص هوااسکلت و فضای اصلی مخزن آب انبار را تشکیل می دهد.

مسجد ششناو:یکی از مهم ترین آثار معماری دوران سلجوقیان در ایران و همچنین یکی از قدیمی ترین مساجد کشور در شهر تفرش است. این مسجد در محله فم تفرش واقع شده و به مسجد شش ناو معروف است.

نام شش ناو از شش ناودانی گرفته شده که آب قنات شش ناو را که از داخل این ناودان ها عبور می کرده به شش قسمت مساوی تقسیم کرده و به محله های مختلف تفرش جاری می کرده است. قدمت قنات به قرن سوم هجری قمری، یعنی زمان امام حسن عسگری (ع) می رسد.

مجموعه مسجد از یک مناره آجری بسیارقدیمی، گنبد بزرگ، دو شبستان، ایوان، صحن، قنات، چند حجره و حسینیه تشکیل شده است.

کاشیکاری و مقرنس کاری های سقف و دیواره ایوان مسجد یکی از شاهکارهای مهم معماری سلجوقی در استان مرکزی است.

شهرستان تفرش - استان مرکزی

روستای سرآبادان:
کوهستانی و مرتفع؛
از توابع استان مرکزی؛
آب و هوایی بسیار عالی؛
پوشش گیاهی وجانوری بکر؛
هدف گردشگری استان مرکزی؛
34.44.18 شمالی/50.06.32شرقی
15کیلومتری شمال شرق شهر تفرش.

تا شقایق هست زندگی باید کرد.....

.......اشتباه نکنید اینجا ماسوله یا ابیانه نیست. اینجا روستای ییلاقی سرآبادان است که به لحظ زیبایی به جرات می توان به آن لقب بهشت گمشده را اتلاق نمود.  روستای سرآبادان محصور در بین کوههای سر به فلک کشیده ناحیه مرکزی ایران دارای پیشینه ای بسیار قوی وکهن است. مورخ شهیر قرن پنجم ابوالفتح بیهقی ( برادر ابوالفضل بیهقی صاحب تاریخ بیهقی) در معروفترین اثر خود تحت عنوان " سرآبادان مستند تاریخ ایران " آغاز حکومت آریائیها در ایران را از این ناحیه که در آن زمان شهری نسبتا بزرگ و آباد و منطقه ای بسیار سوق الجیشی بوده دانسته و نوشته است که اقوام آریایی پس از استقرار در مناطق مرکزی ایران هسته مرکزی حکومت خود را در سرآبادان شکل دادند و از آنجا  بر سایر مناطق استیلا یافتند. 

 به عقیده برخی از زبان شناسان گویش محلی مردم سرآبادان که در آن هنوز هم بسیاری از الفاظ و کلمات فارسی پهلوی مصطلح بوده و در نوع خود منحصر به فرد و متفاوت از نواحی اطراف میباشد موید این مدعاست. فراتر از این موضوع حتی بسیاری از مورخان از جمله هرودت herodet پدر علم تاریخ آغاز حیات بشری در روی کره زمین را از این ناحیه دانسته اند. البته در نوشته های هرودت به صراحت نامی از سرآبادان برده نشده و فقط به ارتفاعات مرکزی ایران اشاره شده است اما در بسیاری از کتب تاریخ از جمله " تاریخ چند هزار ساله جهان " عنوان شده است که حضرت آدم (ع) پس از طرد از بهشت ابتدا در منطقه مرکزی ایران و در ناحیه ای که نام سرآبادان بر خود داشت پا بر عرصه این دنیای خاکی نهاد. برخی از مستندات و آثار بدست آمده از این منطقه نیز قدمت چند هزار ساله حیات بشری در این سرزمین را تائید میکند. کشف چندین جسد بلند قامت و کمی متفاوت با انسانهای امروزی توسط یخ نوردان کانادایی در یخچالهای طبیعی ارتفاعات "گررو" در جنوب شرقی سرآبادان در چند سال پیش که باستان شناسان حیات آنها را به پنج هزار سال قبل از میلاد تخمین زده اند موید این امر است.