سبلان (ترکی: ساوالان) نام کوهی است مرتفع در شمال غرب کشور ایران و در استان اردبیل، سبلان سومین قله بلند ایران و یک کوه آتشفشانی غیر فعال است. ارتفاع قله این کوه ۴۸۱۱ متر است و در بالای قله آن دریاچه کوچکی قرار دارد. سبلان به خاطر آبگرمهای طبیعی دامنه کوه، طبیعت تابستانی زیبا و پیست اسکی معروف الوارس مورد توجه گردشگران میباشد.صعود به قله سبلان از جبهه اصلی (شمالی) ساده بوده و کوهنوردان معمولی به راحتی صعود تابستانه را در چند ساعت (صبح تا ظهر) انجام میدهند. جبهه جنوبی سخت ترین راه صعود به این قله میباشد که از سنگهای بزرگ تشکیل شدهاست.
دارالسرور بروجرد:شهر
باستانی بروجرد با پیشینه ای طولانی، دوران مختلفی را بر خود دیده است. در
دل هر محله و کوچه پس کوچه ای، نشانه ای از گوشه ای از تاریخ این کشور به
یادگار ثبت شده است. در هر زمان و دوره ای، بخشی از شهر بیشتر مورد توجه
بوده و رونق بیشتری داشته است. قبل از اسلام و قرون اولیه اسلامی و دوره
سلجوقی، میدان چهارسوق (میدان جعفری) میدان اصلی شهر بوده و در دوره صفوی
به بعد، میدانی دیگر. به همین طریق محله های مختلف شهر هم تاریخ خاص خود و
بناهای مربوط به دوران اوج خود را در بر دارند. بررسی تاریخ هر یک از این
محله ها می تواند به شناسایی فرهنگ قدیمی مردم این شهر کمک کند.
حمام تاریخی «سید» از بناهای دوره صفوی شهرستان بروجرد است که به دلیل تعدد مالکان سالهاست عملیات مرمت آن بلاتکلیف باقی مانده و این روزها تخریبها رد پای آن را از فهرست آثار تاریخی این شهرستان شسته و کمرنگ کرده است.به گزارش مهر، براساس اسناد تاریخی بیش از 30 باب حمام در دوران قاجار در شهر بروجرد فعال بوده که از ویژگیهای مهم آنها میتوان به دو بخشی بودن اکثر آنها یعنی مردانه و زنانه اشاره کرد.
حمام
تاریخی «سید» از بناهای با ارزش تاریخی و از قدیمیترین و بزرگترین
گرمابههای باقیمانده شهر بروجرد بوده که در مجاورت مجموعه طباطباییها
احداث شده و در کنار بناهایی همچون مسجد سید بحرالعلوم و بازارچه محله
صوفیان(صفا) در مسیر گذر اصلی شهر قرار دارد. باتوجه به فرم و ساختار
معماری، این بنا را میتوان از یادگارهای دوره صفوی در شهر بروجرد دانست که
همراه حمام دیگری به نام «حمام امام جمعه» از معدود بناهای عمومی
باقیمانده مربوط به این دوره تاریخی است که موجودیت آنها تا به حال حفظ شده
است. این حمام تاریخی به وسعت حدود هزار و 100 متر مربع از دو بخش مجزای
مردانه و زنانه تشکیل شده که تاسیسات آب رسانی و گرمادهی آنها مشترک است.
این در حالیست که این حمام تاریخی این روزها اوضاع چندان مناسبی ندارد و
بخش عمدهای از آن تخریب شده و مابقی این بنا نیز در معرض تخریب و فرسایش
قرار دارد.
رئیس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری بروجرد در این رابطه از وضعیت نامناسب حمام تاریخی سید این شهر خبر داد و علت بلاتکلیفی این اثر تاریخی را متعدد بودن مالکین آن دانست. حجتالهر یارمحمدی در گفتوگو با مهر در رابطه با وضعیت حمام تاریخی سید بروجرد گفت: در بافت تاریخی بروجرد عناصر متعدد شهری وجود دارد که حمامهای تاریخی از جمله این عناصر هستند. وی افزود: هم کانون در بروجرد تعداد هشت حمام تاریخی وجود دارد که در حال حاضر بیشتر آنها تعطیل هستند.
رئیس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری بروجرد ادامه داد: امروزه حمامهای عمومی سطح شهر به دلایل مختلفی مانند عدم رعایت بهداشت عمومی، قدیمی شدن و عدم مرمتهای لازم و... از استقبال کافی برخوردار نیستند و بلا استفاده رها شده اند. یارمحمدی تصریح کرد: حمام تاریخی سید بروجرد در سال 1385 به ثبت آثار ملی در آمد و به مدت سه سال متوالی به عنوان پروژه ملی در تملک میراث فرهنگی قرار گرفت. وی با بیان اینکه این بنای تاریخی حدود 40 مالک دارد، اظهار داشت: در این چند سال گذشته به دلیل تعدد مالکین متعدد و عدم اجماع آنها برای تعیین تکلیف این بنای تاریخی هنوز اقدامی جهت خرید آن صورت نگرفته است. رئیس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری بروجرد با بیان این مطلب افزود: درحال حاضر به دلیل کمبود اعتبارات هنوز نتوانسته ایم این ملک را از مالکین آن خریداری کنیم. وی تصریح کرد: وضعیت مرمتی این اثر تاریخی خوب نیست و میبایست هرچه سریعتر رسیدگیهای لازم به این اثر انجام شود.
یارمحمدی افزود: خرید و به تملک در آوردن حمام تاریخی سید به طور جدی در دستور کار میراث فرهنگی شهرستان قرار دارد.
تصاویری از نابودی این اثر ملی
شهرستان بروجرد استان
لرستان به دلیل معماری ایرانی ـ اسلامی از جمله شهرهای تاریخی ایران محسوب
میشود که به دلیل وجود آثار و بناهای مختلف تاریخی توانسته ساختار تاریخی
خود را همچنان حفظ کند. وجود بیش از ۵۰ خانه تاریخی یکی از نقاط قوت این
شهرستان محسوب میشود. بیشتر آثار موجود در این منطقه مربوط به دوره قاجار و
قبل از آن هستند و برخی مسجدها و خانههای اعیانی آن از ارزش گردشگری و
تاریخی زیادی برخوردارند. بافت تاریخی بروجرد، مجموعهای بیش از ۲۸۰ هکتار از مناطق مرکز و شرق
این شهر را شامل میشود که امروزه بیشتر در محدوده خیابانهای جعفری، صفا،
شهدا و بحرالعلوم قرار گرفتهاند. بناهای تاریخی قابل توجهی مانند امامزاده
جعفر، مسجد جامع بروجرد و مسجد سلطانی در این بافت قرار گرفتهاند که قدمت
برخی از آنها به بیش از هزار سال میرسد. بازار قدیمی بروجرد و چند کاروانسرای تاریخی و بیش از ۵۰ خانه تاریخی در
این بافت قرار گرفتهاند که خانه بیرجندی، خانه طباطبایی و خانه
افتخارالاسلام از این گروهند. همچنین مسجد امام بروجرد از جمله آثار ارزنده معماری دوره اسلامی در
لرستان است. این بنا یکی از ارزشمندترین و ممتازترین بناهای بروجرد به
شمار میرود. صحن این بنا دارای طول وعرض ۴۷×۶۱ مترمربع است و در وسط آن حوض بزرگی
قرار دارد. مسجد دارای ۳ درگاه است. درگاه شمالی آن به طرف خیابان جعفری
باز میشود و دارای طاق و مقرنسهای بسیار زیباست که با کاشی خشت هفترنگ
به سبک دوره قاجاری تزئین و در میان آن نام فتحعلیشاه قاجار (۱۲۱۲ـ ۱۲۵۰هـ
.ق) طرح و نقشه این بنا از مسجد امام تهران الگوبرداری شده است. راه ورودی
غربی آن به سمت بازار دواتگران باز میشود و به خیابان صفا نیز راه دارد.
این بنا مربوط به دوره قاجاریه و به شماره ۳۹۴ در فهرست آثار ملی ایران به
ثبت رسیده است. مسجد جامع بروجرد نیز که در خیابان جعفری واقع شده یکی از کهنترین مساجد غرب ایران است بر اساس کتیبههای موجود این مسجد در زمان شاهان صفوی، در سالهای ۱۰۲۲،
۱۰۲۳، ۱۰۹۱ هجری و سرانجام در سال ۱۲۰۹ هجری تعمیر و مرمت شده است. امامزاده جعفر نیز از دیگر بناهای مذهبی و تاریخی بروجرد است که در قسمت شرقی شهر واقع شده است. ساختمان گنبد هرمی شکل این آرامگاه نمونهای از هنر و معماری عهد سلجوقی
است. در اثر زلزله سال ۸۵ برخی از این آثار تاریخی از جمله مسجد امام و
جامع بروجرد با آسیبهایی مواجه شد که در سالهای اخیر چند نوبت مرمت روی
آنها صورت گرفته است.
نقش بسته است.